Een mooi eerbetoon aan Etty Hillesum. In de Oranjestraat in Winschoten, waar de Joodse schrijfster ruim zes jaar woonde, kreeg zij 6 juli 2019 bij haar eigen monument een eigen roos en een plaquette.

Etty Hillesum is niet bij het grote publiek bekend. Hillesum schreef in de oorlog elf dagboeken, waarvan de zevende nooit gevonden is of niet heeft bestaan. De dagboeken zijn nog steeds een rijke schat van de Nederlandse Joodse oorlogsgeschiedenis.

Zeeuwse van geboorte

Hillesum werd in 1914 geboren in Middelburg en verhuisde als peuter naar Winschoten. Daar woonde zij tussen 1918 en 1924 aan de Oranjestraat met vader Louis, moeder Rebecca en haar broertjes Jaap en Mischa. Haar vader was in de Molenstad leraar klassieke talen.

In 1924 vertrok het gezin Hillesum naar Deventer weer vader Louis conrector aan het gymnasium werd. In de oorlog werd Etty lid van de Joodse raad en op aandringen van haar toenmalige vriend en grote liefde begon zij met schrijven van haar dagboeken.

Die verhalen over haar leven en over het leven in kamp Westerbork waar zij als lid van de Joodse Raad mensen bijstond die gedeporteerd werden naar de concentratiekampen.

Het monument Foto: Wiebe Klijnstra/RTV Noord)

Auschwitz

Uiteindelijk onderging zij hetzelfde lot en werd met vader moeder en broertje Mischa (Jaap werd pas later opgepakt en vergast) langs Winschoten met de trein naar Auschwitz gebracht. Daar overleed zij op 29-jarige leeftijd, op 30 november 1943.  

Gele en rode roos

In Winschoten bleef Etty Hillesum lang onbekend. Via Marianne Kruijswijk van het Cultuurhistorisch Centrum Oldambt kreeg zij in 2017  in de Oranjestraat een monument, een beeld van een vrouw naast haar vroegere woonhuis. In 2019 werd tijdens de Rozendagen in Rozenstad Winschoten, een gele roos met haar naam geplant bij dat monumentje.

En dat niet alleen. Ook een rode roos van haar geboortestad Middelburg. 

Oproep

RTV Noord-columnist Erik Hulsegge, die in de Oranjestraat woont, verhaalde destijds in het radioprogramma Noordmannen meerdere keren over het gezin Hillesum. In een van die columns deed hij een oproep dat bij het beeldje ook een bordje moest komen met daarop de uitleg van het monument. Dat Etty ook de faam kreeg die zij verdiende. 

 

De tekst op het bordje (Foto: Wiebe Klijnstra/RTV Noord)

 

De gemeente Oldambt pakte de handschoen op. Tegelijk met het planten van de Etty Hillesum-roos werd ook een plaquette onthuld met een veelzeggend citaat uit haar dagboeken: 'En toch vind ik het leven mooi!'.

Het had al een tijd niet geregend, maar toen het plaquette onthuld werd kwam het gestaag uit de hemel. Zoals een omstander het zei: 'Etty geft heur aigen roos eem wat wotter…'