13 oktober 1944. In de omgeving van Ulicoten wordt al weken fel gevochten. Een groep Engelse soldaten van het King’s Own Yorkshire Light Infantry Regiment nadert kruising de Vijfsprong in Ulicoten. Niet wetende dat ze regelrecht in een Duitse hinderlaag lopen.
Als de vader van de toen 12 jaar oude Neel Oonincx de soldaten ziet lopen, zegt hij tegen zijn gezin met dertien kinderen dat ze naar de schuilplaats in de ‘perdstal’ moeten gaan. Vader weet wat er komen gaat Kort daarop volgen de eerste schotenwisselingen. “Een hoop geknetter en lawaai. Het geluid van de schoten was nog niet het ergste, maar het geschreeuw en geroep van de soldaten was erg heftig. Het leek wel alsof ze gemarteld werden. Ik heb vaak tegen mijn vrouw gezegd: ‘Ik ben nog nooit zo bang geweest als toen. Ik was écht bang en had willen vluchten’,” herinnert Neel Oonincx zich.
Van de groep Engelse soldaten kunnen er drie vluchten en twee worden er gevangen genomen. De drie overige soldaten komen om het leven in Ulicoten. Nog dezelfde dag volgt het antwoord van de Engelsen. De boerderij waar de Duitsers zich schuilhielden wordt gebombardeerd. Bij die actie vallen geen doden of gewonden.
Dode soldaat
Een dag na het voorval gaat Neel op onderzoek uit. In een sloot vlak bij zijn huis ziet hij een dode soldaat liggen. Op het identiteitsplaatje staat de naam Hunter. Oonincx: “Hij had een gat in zijn hoofd”, zegt Neel terwijl hij met zijn wijsvinger een cirkel op zijn slaap tekent. Even later wordt ook korporaal Ford dood gevonden. Hij ligt voorover in een schuttersputje en heeft schotwonden over zijn hele lijf. Neel vindt ook het lichaam van soldaat Kirk. De keel van de soldaat is doorgesneden.
Kogel
De doden worden naast elkaar gelegd en er wordt een provisorisch graf gemaakt. Dan ziet Neel de schoenen van soldaat Hunter. “Het was zonde van die schoenen. Er was alleen een kogel door de neus van de schoen gegaan. Toen heb ik zijn schoenen uitgedaan. Ik heb ze nog lang gedragen, al waren ze wel iets te groot. Het was oorlog hè”, zegt Neel bijna verontschuldigend. Ondertussen wijst hij naar de plek waar de Engelsen tijdelijk werden begraven.
Eind oktober 1944 wordt Ulicoten bevrijd. Kort daarna worden de gesneuvelde Engelsen opgegraven. Neel is er opnieuw bij en is getuige van een bizar tafereel. “Ze trokken soldaat Kirk omhoog uit het graf. Uit de doorsneden keel kwam vocht en ... een kogel.” Er valt een veelzeggende stilte. “Probeer je dat eens voor te stellen ...”
