Oorlogsverhalen gaan vaak over grote steden en grote helden, maar hoe ging het eraan toe in een gewoon klein dorpje op het Friese platteland? Omrop Fryslân sprak in 1990 met een grote groep Jorwerters, over hun ervaringen.
Dominee Bas van Gelder was tussen 1940 en 1945 de predikant in Jorwert, en schreef na de oorlog zijn ervaringen op. Jorwert was een rustig, klein dorpje op het Friese platteland waar de Duitse bezetting in de begindagen van de oorlog weinig verandering veroorzaakte. Toch verandert de situatie, en werd het zelfs voor de predikant gevaarlijk. Van Gelder was namelijk niet vies van een kritische preek tegen de Duitse bezetter, en hielp ook onderduikers aan een schuilplaats.
Mede door zijn standpunten en zijn acties moest Van Gelder onderduiken. Dit deed hij in zijn eigen kerk, tussen het gewelf en het dak.
Het radioprogramma Tinkwize heeft in 1990 een lang gesprek met de dominee, naar aanleiding van zijn boek 'Nachtboek van een Kerkuil'. Maar programmamaakster Gryt van Duinen spreekt meerdere mensen uit het dorp over hun ervaringen in de Tweede Wereldoorlog. Het geeft een unieke kijk op de samenleving in een klein dorp, ten tijde van de bezetting van de Duitsers. Hoe werd er omgegaan met onderduikers, hoe keek men naar verraders en de Duitse bezetters.
Luister hier naar de reportage uit 1990:
