ARNHEM - Op 28 augustus is het 79 jaar geleden dat het Nederlandse leger overgaat tot algehele mobilisatie. De regering kan de steeds verder oplopende internationale spanning niet langer negeren en roept 230.000 mannen onder de wapenen.
In de zomer van 1939 neemt de oorlogsdreiging hand over hand toe. Nadat de Duitsers in het voorjaar Tsjechoslowakije bezetten, richten ze hun ogen verder op Polen. Maar het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk garanderen de neutraliteit van Polen garanderen. Dus als Hitler Polen wil aanvallen moet hij rekening houden met oorlog op twee fronten. In het westen met Frankrijk en Engeland en in het oosten met de Sovjet-Unie. Want Duitsland had van oudsher een slechte verhouding met het communistische land.
Molotov tekent het niet-aanvalsverdrag. De andere naamgever -Von Ribbentrop- staat achter hem. - Publiek Domein
Op woensdag 23 augustus vinden de Sovjet-Unie en Hitler-Duitsland elkaar. Dan tekenen de ministers van Buitenlandse Zaken van beide landen een niet aanvalsverdrag. In dat verdrag dat de geschiedenis is ingegaan als het Molotov-Ribbentroppact wordt afgesproken dat de Sovjet-Unie en Duitsland elkaar niet aanvallen. Ook niet als het land door een ander land wordt aangevallen. Voor Hitler was dit pact van groot belang, hij hoeft nu niet meer bang te zijn voor een oorlog in het westen en in het oosten. Niets kan Hitler nog afhouden van een aanval op Polen.
Een dag later besluit de Nederlandse regering om tot voormobilisatie over te gaan. Dat houdt in dat 50.000 man onder de wapenen wordt geroepen, zij gaan voorbereidingen treffen voor een eventuele algemele mobilisatie. Die wordt afgekondigd op maandag 28 augustus 1939, met 29 augustus als eerste mobilisatiedag.
Met dit aanplakbiljet is de algemene mobilisatie bekend gemaakt - Publiek Domein
Al die soldaten moeten met de trein. Er worden veel extra treinen ingezet, gewone reizigers kunnen op 29 augustus 1939 erg moeilijk op hun plaats van bestemming komen. De mobilisatie gaat op z'n Nederlands, zoals te zien is in deze archiefbeelden:
Bron: Nederlands Instituut voor Militaire Historie
In Gelderland bewaken soldaten niet alleen de grens met Duitsland, maar ook verschillende verdedigingslinies. Onder andere de Betuwelinie, van de Rijn bij Kesteren naar de Waal bij Ochten. Voor 75 jaar vrijheid, op weg naar 2020 maakten we in februari een item over de mobilisatietijd in Ochten:
