ZELHEM - Iedereen in Winterswijk voelde iets aankomen, maar kon slechts gissen wat er zou gaan gebeuren. Niemand durfde meer de straat op, of zocht met de moed der wanhoop een veilig heenkomen buiten het dorp. Ook de Duitsers trekken weg, proberen het vege lijf te redden of.... zijn bereid hun leven op te offeren. Zoals die groep die verantwoordelijk wordt voor de 'Tankslag van Woold', het gevecht dat onlosmakelijk verbonden is met de bevrijding van Winterswijk. Deze week is het 75 jaar geleden dat de bevrijding van Gelderland ten noorden van de grote rivieren begon. Daarom volgen wij dagelijks de vorderingen van de geallieerden. Vandaag de bevrijding van Winterswijk
De tankslag bij Woold
Het is Goede Vrijdag, 30 maart. Megchelen is bevrijd, in Dinxperlo en Aalten wordt nog gevochten. De Britten hebben Bocholt al ingenomen en zijn klaar om met twee divisies tanks en pantserwagens de grens te passeren en op te rukken naar Winterswijk.
Maar fanatieke Duitsers, vaak nog piepjonge soldaten, zijn een dag eerder naar Woold getrokken en hebben zich daar verschanst met een grote hoeveelheid tankafweergeschut en de gevreesde Panzerfäuste .
Op de Meerdinkweg komt het die vrijdag tot een gevecht. De Duitsers openen het vuur en hebben het voordeel van de verrassing. Een munitiewagen vliegt in de lucht, een boerderij gaat in vlammen op.
Tekst gaat verder onder de foto.
Restanten van de tankslag - Foto: Oud Winterswijk
Vuurlinie
Uit angst voor hevige gevechten in Winterswijk zelf haalt vader Van Zutphen zijn familie naar zijn onderduikadres in de buurtschap 't Woold. 'Dat was een grote vergissing', zo zegt zijn zoon Niek van Zutphen nu. 'Niet veel later was dat de enige plek in Winterswijk waar zwaar gevochten werd.'
En de boerderij waar de familie verbleef lag midden in de vuurlinie. Van Zutphen: 'Wij zaten in een overdekte loopgraaf die we op het laatste moment nog hadden gebouwd en toen begon het flink te knallen.'
De gevechten duren van 's morgens vroeg tot laat in de middag en als de balans kan worden opgemaakt blijken er zestien Duitsers en negen Britse soldaten gesneuveld te zijn. 'Toen we infanteriesoldaten vlakbij hoorden schieten is één van ons met een wit hemd naar buiten gegaan en riep we are Dutch people, zodat ze dat wel zouden weten.' Bij de slag gaan tien van de 60 Britse Shermantanks verloren, maar de geallieerde opmars gaat door.
Tekst gaat verder onder de foto.
Bevrijders met feestvierders. Foto: Oud Winterswijk
Vlag in top
Zaterdagmorgen 31 maart trekken de Britten het door de bewoners en Duitsers verlaten Winterswijk binnen. Als duidelijk wordt dat Winterswijk echt bevrijd is, stromen de inwoners vanuit alle kanten het dorp weer binnen en geven de Britten een hartelijke ontvangst.
'Wie van ons beiden eerst met het idee kwam, weten we niet meer', schrijft Jo Huiskamp 30 jaar later. Samen met Jan Meerdink beklimt hij de trappen naar de kerktoren. 'Dat gebeurde onder het zingen van vaderlandse liederen als het Wilhelmus en Piet Hein. In de torenspits moest eerst de vlag aan de stok worden bevestigd. Toen volgde het gevaarlijkste onderdeel van de klus. De vlaggenstok moest ver naar buiten worden gestoken om hem op zijn plaats te kunnen bevestigen. De wind kreeg vat op de vlag, waardoor we met de vlag en al naar beneden dreigden te zwiepen.' Maar het gaat goed en later blijkt die wapperende vlag voor veel mensen in de buurtschappen het teken dat Winterswijk bevrijd is.
Meer over de bevrijding van Winterswijk in '75 Jaar Vrijheid, in het spoor van de bevrijders'.
Vanaf maandag 6 april kunt u bij Omroep Gelderland het hele verhaal van de bevrijding volgen. De serie '75 jaar vrijheid: in het spoor van de bevrijders' is tot en met 30 april elke maandag, dinsdag, woensdag en donderdag (behalve Koningsdag) om 17.35 uur te zien bij Omroep Gelderland. Ieder uur herhalingen.
Kijk op gelderland.75jaarvrijheid.nl/route wanneer de uitzending over jouw woonplaats gaat.
