BRUCHEM - De leus "Wir glauben an Adolf Hitler und an den Deutschen Sieg" heeft decennia lang op de muur van een huis aan de Vreedstraat in Bruchem gestaan. De plaatselijke schilder werd door de Duitse bezetter gedwongen deze propaganda-graffiti aan te brengen om de gedemoraliseerde troepen weer moed in te pompen. De kreet op de Bruchemse woning was er één van vele in de regio, maar ook op andere plekken in Europa werd er flink op los geschilderd.

Van 'Wir kapitulieren nie' tot 'Sieg oder Siberien'

Op allerlei plaatsen in Nederland werden leuzen aangebracht. De kreet van Bruchem heeft het erg lang volgehouden en werd ook beschouwd als een stukje plaatselijke oorlogsgeschiedenis. Enkele jaren geleden vond de huidige eigenaar van de woning het welletjes en verdween de kreet onder de verf. Voorbeelden van andere oorlogsgraffiti zijn:

'Sieg oder Siberien'

'Wir kapitulieren nie'

'Tommy, Du kämpfst für Judas'

'Durch Standhaftigkeit zum Sieg'

'Deutscher Wille – Deutscher Fleisz – Sieg um Jeden Preis'

'Wollt Ihr leben wie die Hunde ?'

'Am Ende steht der Deutsche Sieg'

'Sieg' zit er niet meer in

De leuzen in de Bommelerwaard waren bedoeld voor de Duitse soldaten die via het Keizersveer aan de Bergse Maas zouden worden ingezet in een ultieme poging om de geallieerden te omsingelen en uiteindelijk Antwerpen in te nemen. In Gameren kwamen eind 1944 bij een doeltreffend bombardement door zes vliegtuigen op de villa van de gemeentesecretaris De Hoop zeven hoge Duitse officieren om. Het huis was ingericht als stafkwartier. De operatie richting front mislukte compleet. De meeste propaganda-kreten werden na de oorlog overgeschilderd, maar op sommige plekken in het land kom je er af en toe nog één tegen.

Foto's Publiek domein