OTTERLO - Het gevecht is de geschiedenis ingegaan als de Slag bij Otterlo: ingesloten Duitse troepen die vanuit Apeldoorn via Otterlo, inmiddels in Canadese handen, naar de Grebbelinie willen doorbreken, dan nog in Duitse handen. De laatste grote confrontatie op Nederlands grondgebied kost honderden levens en laat ook Otterlo niet ongeschonden.
De Canadese opmars op de Veluwe verloopt vlot en op 17 april 1945 wordt Ede bereikt. Tot confrontaties met de Duitsers is het tot op dat moment amper gekomen, maar dat verandert in de nacht van 16 op 17 april als Duitse eenheden die rond Apeldoorn in de tang zitten naar het zuidwesten willen uitbreken richting de Grebbelinie, die die dan nog in Duitse handen is. Bij Otterlo doen de Duitsers zo'n poging.
Chaotische strijd
Het komt er tot felle gevechten. Otterlo is een dag eerder ingenomen door de Canadezen. Hun hoofdmacht trekt verder naar het noorden richting Voorthuizen en Wekerom. In Otterlo blijven het divisiehoofdkwartier, enkele artillerie-eenheden en een infanteriebataljon achter. Die avond moeten de Canadezen hard aan de bak. De Canadese kolonel Stacey schrijft later in een verslag hoe een Duitse patrouille schreeuwend en uit alle wapens schietend het dorp binnentrekt, gevolgd door de hoofdmacht.
'Shortly after midnight a German patrol suddenly came racing into Otterloo, yelling like a gang of fanatics and firing their automatic weapons madly'
Bij de Canadezen moet iedereen die een wapen kan dragen aan de bak, ook het stafpersoneel. Wat volgt is een chaotische nacht. Bij het krieken van de ochtend doen aangevoerde versterkingen - tanks en brencarriers met vlammenwerpers, zogeheten 'Wasps' - de balans doorslaan in het voordeel van de Canadezen. De Wasps 'completed the enemy's demoralization', aldus Stacey.
Foto's: krijgsgevangen Duitsers na de slag en een Canadese tank op de Damakkerweg in Otterlo - publiek domein
'Na Otterlo werd het saai'
De Duitsers verliezen zo'n 200 man aan doden, gewonden en krijgsgevangenen; de Canadezen hebben 12 doden te betreuren en enkele tientallen gewonden. De Canadezen verliezen bovendien een aantal kanonnen en voertuigen.
Uiteindelijk weet een groep van zo'n 600 Duitsers door te breken richting de Grebbelinie.
Een Canadese officier zou later zeggen: 'The remaining action in North-West Europe was really dull after Otterloo.'
